Thứ Hai, 7 tháng 1, 2013


Gà Tiên Yên

    "Lợn Móng Cái, gái Đầm Hà, Gà Tiên Yên" - trong câu tục ngữ "ba vế" của người Quảng Ninh, sẽ có dịp bàn về hai vế trước. Giờ chỉ nói tới vế sau - "gà Tiên Yên", một trong số 23 nông sản thuộc chương trình xây dựng thương hiệu của Quảng Ninh năm 2012 -2013.
    Trong hồ sơ khoa học, gà Tiên Yên được mô tả: Nhiều màu lông khác nhau như: Hoa mơ, nâu, xám, tía, tro, vàng...

    Trên thực tế, giống gà Tiên Yên được nuôi ở hầu khắp 3 huyện miền đông Quảng Ninh gồm: Tiên Yên, Đầm Hà và Ba Chẽ. Tiên Yên là huyện miền núi nằm giữa ngã ba miền đông cũng là nơi tập kết của các nguồn nông sản trong đó có giống gà nổi tiếng bởi thịt thơm, mềm, ngậy, ngọt, da vàng nghếnh tự nhiên, chẳng cần phất nghệ. Ngày Tết, dân các vùng đô thị miền tây nhà nào sang, thế nào cũng phải trữ vài con gà Tiên Yên để cúng tất niên. Trong mâm cỗ tết, món gà luộc Tiên Yên bày ra, nhìn đã ngây ngất, chỉ muốn bỏ đũa dùng tay. Lắm ông lúc nào cũng kêu "gan nhiễm mỡ" nhưng nhìn miếng da gà láng mọng, vẫn cứ chén tì tì. Ông Bành - cán bộ huyện Tiên Yên - bảo: "Giống gà quê tớ thịt trắng săn là vì thả rông, lại nuôi bằng ngô, kê và mối ủ bằng củi đống cho nên "đệ nhất nước Nam" là không phải bàn".

    Đi công tác miền đông, qua Tiên Yên, không dừng ở Đông Ngũ hoặc quán Diệp Mùi "làm" món gà Tiên Yên thấy da dẻ như khô héo hẳn. Bà chủ quán Diệp Mùi, cũng có bí quyết luộc gà kéo dài mỗi mẻ đến 2 tiếng đồng hồ. Trăm con đều căng mọng, nuột nà như một. Đã bao phen dịch H5N1, đàn gà Tiên Yên vẫn không chút lao đao. Nhà nào cũng cũng nuôi hàng đàn trên dưới trăm con. Dân chúng đang hy vọng công bố xong thương hiệu, gà Tiên Yên sẽ chạy khắp các Metro là cái chắc.

      Tiên Yên là một huyện thuộc tỉnh Quảng Ninh. Từ Hạ Long, theo Quốc lộ 18 ngược bắc 70km sẽ gặp thị trấn Tiên Yên. Nếu dừng chân ở Tiên Yên, các du khách sẽ được tao ngộ thêm nhiều món  trong kho tàng ẩm thực của Quảng Ninh như bánh gật gù,  bò lúc lắc và chắc chắn các bạn sẽ không thể bỏ qua món gà đồi Tiên Yên.

      Lặn lội ở Quảng Ninh, bạn sẽ được nghe câu ngạn ngữ mang tính tổng kết : “Lợn Móng Cái- Gái Đầm Hà- Gà Tiên Yên”. Con gà Tiên Yên  là giống gà đồi, suốt ngày leo dốc, tìm sâu nên da vàng, thịt thơm, nước ngọt. Gọi là gà đồi là bởi giống gà địa phương ở đây truyền đời được nuôi thả rong, hàng ngày chúng “cuốc bộ” lang thang trên các triền đồi để tự túc kiếm ăn từ các loại trùng, dế, kiến, mối. Chiều xuống, về vườn, lũ gà này lại có thói quen bay lên ngủ trên các cành cây. Người ta nói vì những cuộc “bộ hành” và “phi hành” triền miên ấy và nhờ những thứ thực phẩm thiên nhiên độc đáo ấy mà thịt gà Tiên Yên ngọt thơm một cách đặc biệt, săn chắc mà vẫn giòn, không dai; béo mà không ngậy. Người các nơi còn gọi giống gà này là “gà râu”, vì dưới mỏ con gà mái lại có túm lông dài.

      Thịt gà Tiên Yên có thể chế biến đủ các món, vẫn không “khuất” cái nét ngon riêng, nhưng món ngon nhất vẫn là chế biến theo cách đơn giản nhất: luộc. Nhìn con gà Tiên Yên sau khi luộc, bạn khó tin là nó chỉ được luộc một cách thông thường, vì da nó vàng ươm như có thoa nghệ và bóng nhẫy như vừa nhúng mỡ. Da gà Tiên Yên không chỉ vàng mọng mà còn rất dày. Thoạt trông, bạn có thể ngậy vì chất béo, nhưng khi cắn một miếng, bạn mới thấy nó thật giòn và ngọt.